مصالح ساختمانی چیست ؟
مصالح ساختمانی به مجموعه تمام اقلام و اجسامی گفته می شود که در ساختمان سازی استعمال دارد ، این مواد ساختمان را برپایی می دهند ،موادی که از مراحل سفت کاری لغایت مراحل نازک کاری بهره‌گیری می شود.این مواد خاک ، شن و بتن لغایت سنگ و آ‍‍ژیانه ظاهر و .... می باشد.

کلمه سنگ یا صخره به مجموعه ای از مواد معدنی گفته می شود که تقدیر اصلی قشر زمین را ساختن می دهند،لیکن در اصطلاح ساختمانی مصالح اولیه ساختمان مانند سنگهای طبیعی ، آ‍‍ژیانه ، ملات ، بتون و غیره سنگ نامیده می شود که این مصالح هم بصورت مصنوعی و هم طبیعی ابتیاع و مصرف می شود.

مصالح ساختمانی چیست

مصالح ساختمانی طبیعی را میتوان به صورت ذیل دسته بندی نمایش داد :
مصالح سیلیسی
مصالح رسی
مصالح آهکی
که بترتیب اجزاء اصلی آنها را سلیس ، رس و آهک تشکیل میدهد.مصالح ساختمانی مصنوعی را از درهمی دو یا چند جنس تعبيه شده از مصالح طبیعی بدست می آورند که پس از بکاربردن آنها در ساختمان بطریق فیزیکی با شیمیائی شکل میگیرند و بصورت جسم سختی در می آیند مثل انواع ملاتها، بتون ، پلاستر و موزاییک و غیره.در ضمن شدنی است ساختمایه ها مصنوعی را در بیرون از ساختمان جاسازی و سپس بمصرف برسانند مشابه ، بلوکهای سیمانی ، آگور سفال ، موزاییک ، آسفالت و دهها مصالح ساختمانی دیگر.

مصالح ساختمانی چیست

انتخاب مصالح ساختمانی
در مورد انتخاب ساختمایه ها بطور کلی بایستی این نکته را در نظر گرفته که آیا مصالح ساختمانی معینی که برای قصد خاصی در ساختمان گزینش شده اند مناسب و شایسته هستند یا نه ، مثلا دوام ، ثبات و زیبائی باره عقیده است بطوریکه مصالحی که برای سک دیوار دراز لازم است برای دیوار یک خانه باره بیچارگی نمیباشد و در اغلب موارد گزینش ساختمایه ها ارتباط به اختلاط آنها دارد.

خواص اصلی مصالح ساختمانی
خاصیت مصالح ساختمانی باره دربایستن چه طبیعی و چه مصنوعی عبارتست از ثبات دوام و سهولت و کارائی که این ویژگان در اثر تجربه عملی یا آزمایشی تعیین میگردد.

برخی از گونه ها مصالح ساختمانی
آجر
در قدیم آجرها با اضلاع و خرده و اندازه های مختلف بعمل می آمده و بعد از پختن با خارهای بیابانی و هیزم مورد کاربرد قرار می گرفته ولی الان با به کارگیری دستگاهای مکانیزه قالب گیری و در کوره به روش های گوناگون پخته می شود.

مصالح ساختمانی چیست

سنگ

پر پایداری ترین سنگها ، سنگی است که بزرگترین وزن مخصوص را داشته باشد ؛ از آنجائیکه سنگ در مقابل شعور شدن پایداری زیادی دارد لذا فقط در موارد خاصی پایداری آنرا در روبرو خرد شدن باره مطالعه پیمان میدهند زیرا معمولا پایداری سنگ ااز هر لحاظ بیشتر از مقاومت باره احتیاج بوده است. قاعدتا هرگاه دوام سنگ در مقابل برش و سائش برای ما خوشنودی تقسیم باشد میتوانیم آنرا نیز کافی فرض نمائیم.

آزمایش سنگها
سنگهای ساختمانی به دو شیوه تست می شوند:

آزمایش شیمیائی
آزمایش مکانیکی
آزمایش شیمیائی

مواد ترکیب شده سنگ را معلوم نموده و اثر داده خواهد شد سنگ تحت شرایط فشاری که در ساختمان به آن وارد شود چه تاثیر و تغییری در آن به هستی خواهد آمد در هر پیشه و هر محل سنگ مناسبی مصرف خواهد شد.

آزمایش مکانیکی و فیزیکی سنگ

درجه جذب رطوبت سنگ
وضع سنگ بعد از پیمان دریافت در هوای صفر الی 5 درجه ذیل صفر.
درجه و وضع آن پس از حریق یا در شهرهای گرم لغایت 50 درجه بالای صفر.
مقاومت آنرا با ضربه زدن در روبرو خرد شدن معلوم مینمایند.
آزمایش جذب آب سنگ
این آزمایش بدین ترتیب اتمام می پذیرد.

ابتدا سنگ را در کوره حرارت داده و خشک میکنند و بعد از مقایسه وزن ،سنگ را مدت مدیدی در آب فرو میبرند سپس آنرا از آب بیرون آورده و سطح بیگانه آنرا خشک میکنند و مجددا مثال را وزن مینمایند تفاوت وزن مثال پیش از خیس کردن و بعد متعلق به را حساب کرده و با توجه به آب جذب شده قابلیت و اندازه جذب آب را مشخص میکنند.

آزمایش مقاومت در مقابل یخبندان
این تست به این نحو صورت میگیرد که آغاز مثال را چندین مرتبه خوب در آب خیس کرده و سپس آنرا به درجه یخبندان رسانده و دوباره گرم مینمایند سپس نمونه را وزن کرده و وزن اندکی از آنرا به درجه یخبندان رسانده و دوباره گرم مینمایند سپس نمونه را وزن کرده و وزن اندکی از آنرا که در نشانه تغییر درجه گرما شعور شده است توسط می آورند.

آزمایش مقاومت در روبرو خرد شدن
عبارتست از پیمان دادن مثال سنگ پایین دستگاه پرس و تشخصی بوسیله عقربه سنج.

مصالح ساختمانی چیست

ماسه وشن
ماسه بایستی دارای دانه های تمیز و مشکل و بدون گل و لوزدار بوده و فاقد هر نوع ناخالصی از قبیل گیاه یا نمک و غیره باشد.ماسه ای که از گودالها توسط می آید معمولا تمیزتر است لیکن ماسه ای که از رودخانه ها و دریاچه ها توسط می آید گل و لجن دارد و تمیز نمی باشد که باید پیش از مصرف شسته شود.چنانچه پس از شسته شدن لوز طبیعی (لرد ماسه) از بین رفت لازمست که مجددا اندکی ماسه نرم رودخانه ای یا بادی به نسبت 3 درصد کل حجم به آن افزوده گردد.

موارد کاربرد مهم ماسه عبارتست از :

تهیه ملات ، گونه ها بتونها ، پلاسترها ، آسفالتها و غیره است و بهترین گونه ماسه آن است که از سنگ بدست می آید ، یعنی با کانکا سور شکسته شود الی دانه های آن به اندازه تقریبی دو میلیمتر مکعب در آید.

آجر نسوز
این آگور از خاک رس ذوب نشدنی که دارای آهک و مواد قلیائی در خاک باشد تشکیل شده است و در مقابل حرارت بسیار مقاوم است.مرغوبیت آجر نسوز ارتباط به مواد اولیه آن که در چه مرز آسیاب شده می باشد و درچه درجه گرمایشی پخته شده باشند دارد.

سفالهای غیر قابل نفوذ نیز از مواد رسی تهیه و سطح بیگانه آنها از یک قشر لعاب غیر قابل نفوذ پوشانده می شود سفالها نوعی از آجر بوده و بر حسب نحوه کاربرد به چهار بخش دسته می گردد.

سفالهای ساختمانی ، آجرهای درون خالی ، سفالهای پوشش سقف ، سفالهای حایل و سفالهای مخصوص عبور آب بشکا استوانه های مجوف.

مصالح ساختمانی چیست

آهک

وقتی آب روی آهک زنده ریخته شود حرارت و بخار بشکل دود تولید می کند از این جهت آهک را بایستی در فضا نگاهداشته نگهداشت احتمالاً بعلت نزدیکی آهک با آب اثیر سوزی رخ دهد.آهک زنده بیشتر خودبخود از هوا جذب نم نموده و تبدیل به آهک مرده میشود اما این جذب نم بقدری کند و تدریجی است که حرارت زیادی در آن برپایی نمی کند.

آهک انبارش شده در حل جذب نم از هوا تبدیل به سنگ آهک می شود این عمل در مدت زمانی کوتاه اغلب از چند سانتیمتر از سطح آهک را تبدیل به سنگ نمیکند ومی تاب پس از بعید ریختن این قشر بقیه آهک را در مورد استفاده پیمان داد.عمل تبدیل دوباره آهک مرده به سنگ آهک در ساختمان عمل کندی است.

آهک در ملات بایستی بتدریج جذب شده و آب تبخیر گردد اینکار بتدریج آهسته تر میشود در درجه نخست قسمتهای بیرونی آهک تبدیل به سنگ آهک گردیده که بدین ترتیب عمل تبدیل آهک به سنگ در قیمتهای باطنی بازمان بیشتر و مشکلتر خواهد شد.در باره ملات آهکی که در بطن آجرها قرار میگیرد عمل تبدیل ملات به سنگ آهک بخصوص برای قسمتهای درونی آن چند سال طول میکشد.

مصالح ساختمانی چیست

انواع سیمان

کیفیت سیمان به دو بخش بخش می شود :

سیمان طبیعی
سیمان مصنوعی

سیمان طبیعی

این سیمان از طبخ سنگهای آهکی ویژه که حائز اجزاء لازم بمقدار درست می باشد در درجه گرما 1200 درجه سانتیگراد توسط می آید این درجه زیر ترین درجه حرارت آغاز به ذوب سنگهای آهکی مزبور است و آن را سیمان طبیعی سبک می نامند.

سیمان مصنوعی

سیمان معمولی از پخت و آمیخته کردن سنگ آهکی و خاک رس و اندکی گچ با سنگ آهن به نسبت معین پس از آسیاب کردن بطریق خشک یا تر توسط می آید چون ملات سیمان پرتلند پس از مصرف و سخت شدن برنگ سنگهای جزیره پرتلند در می آید و آن را سیمان پرتلند هم می گویند.برای تهیه سیمان پرتلند دو طریقه وجود دارد

مصالح ساختمانی چیست

سیمان تر
برای تعبيه سیمان تر پیش درآمد مواد اولیه خام در آسیاب پخته الی به کمک آب بصورت خمسر انتها نشین در آید این خمیر که 35 لغایت 45 درصد وزن خویش آب دارد در ظرفهای مخصوص به کوره سیمان پزی منتقل می شود جنس این نوع سیمان قابل تنظیم است.

سیمان خشک
برای تهیه سیمان خشک نخست مواد خام آن شعور و خشک گردیده و سپس در آسیاب بصورت پودر در می آیند و در سیلوها انبار و از آنجا با نسبت معین به کوره منتقل می شوند تهیه این گونه سیمان سه مرحله دارد.

تهیه گرد یا خمیر مواد خام
پختن مواد خام پس از ترکیب به نسبت معین لغایت بصورت کلنگر در آید.
آسیاب کردن کلنگر با کمی سنگ گچ
با افزایش 2 تا 3 درصد گچ به کلنگر زودگیری سیمان تا حدی از بین رفته تا مواد آهنی و آهکی بتواند باعث تقویت و استوار سیمان بشود.مصرف سیمان پرتلند معمولی در ایران هر سال یکصد مساوی سیمان های دیگر است پس از آهن و چوب ، سیمان پرتلند مهمترین مصالح ساختمان بشمار می رود.

این سیمان در ساختمان از مهمترین مصالح شناخته شده و برای ساختن بتون و کاربرد متعاقب ها ، ستون ها ، سقفها ، پلها ، تونلها ، فونداسیون ، ملاتها و غیره بکار می رود.لازم به گوشزد است که سیمان پرتلند گونه یک همان سیمان معمولی است که در کل جا یافت می شود.

سیمان لیته
این سیمان از آمیخته نمودن پاره ها به نسبت لازم از تفاله کوره آهن گدازی و آهک شکفته توسط می آید.این درهم را حرارت نمی دهند و به همین چهره باره بهره‌گیری قرار می گیرد همانند ملات آهکی و غیره چون این سیمان کندگیر است چندی برای 1% وزن سیمان به آن گچ می افزایند این عمل اخذ ملات را تحریک کرده و از مدت زمانی گرفتن آن میکاهد.سیمان لیته در زیر آب نیز خویش را میگیرد و درست همانند سیمان سایر با شن و ماسه آمیخته می شود.

گچ

گچ گرد از مصالح ساختمانی است که از زمانهای قدیم شناخته شده و بکاربرده می شده است و احد از مناسبرترین و ارزنده ترین ساختمایه ها و تندیس سازی و غیره می باشد.گچ از طبخ و آسیاب کردن سنگ گچ بدست می آید.سنگ گچ در زمینهای رسوبی این حالت شیمیایی پیدا می شود.

سولفات کلسیم با دو ملکول آب
این طریق بصورتهای زیر بدست می آید :

سنگ گچ متبلور
سنگ گچ الیافی
سنگ گچ بشکل سر نیزه
سنگ گچ مرمر رگه دار
سنگ گچ طبقه ای
سنگ گچ معمولا خالص نیست و اضافه برد و ملکول آب حائز شن ،خاک رس و اجسام بیتومی و کربنات کلسیم واندریت نیز می باشد.

داخل سنگ گچ ، شن و رس اگر مقدارشان بسیار نباشد وجودشان زیان ندارد و بیتوم بواسطه عمل احیا کننده اش ممکن است تولید سولفورد و کلسیم کند و این اجسام در مجاورت آب تولید هیدروژن سولفوره می نماید که آنرا از بوی آن میتوان بخوبی تشخصی عدل بعلاوه به گچ رنگ خاکستری داده و پس از خودگیری فرآوری ورم می نماید.

کربنات کلسیم موجود در سنگ گچ در طبخ گچ اندود تجزیه نمیشود ، بناربراین همانند جسم خنثی باقی میماند ولی اگر درجه حرارت را بالا ببرند کربنات کلسیم تجزیه می شود و به آهک تبدیل می گردد.

اندریت موجود در سنگ گچ باید از بین برود زیرا بعد از خودگیری گچ به آهستگی هیدراته شده و تورم زیادی حاصل می نماید و این تورم مایه خرد شدن گچ خواهد شد.

بتون مسلح

برای تعبيه و ساخت بتون آغاز به مواد زیر نیازمندیم :

شن که از 15 لغایت 30 میلیمتر مکعب قابل بهره‌گیری است..
ماسه پاک که هم شکسته و هم شسته معدنی از رودخانه و نیز گودال های معدنی یا کوهی برداشت می شود.
سیمان پرتلند یا در چهره نیاز به تشخیص مهندس ناظر از سیمان ضد سولفات یا سیمانهای تیپ یه یا پنج باره کاربرد پیمان میگیرد.
آب منزه و بدون سولفات و املاح و مواد گیاهی
بتون با دست

هنگام شروع پیمانه ای از چوب و یا فلز تهیه که معمولا هر مقیاس 50*50*50 سانتیمتر در نظر گرفته میشود که در اینصورت هر 8 پیمانه یکمتر مکعب مصالح مورد تهیه را در بر میگیرد.با مقیاس مشارالیه شن و ماسه و سیمان را پیمانیده و در صورتیکه مثلا در هر متر مکعب بتون خشک و ماسه و سیمان را پیمانیده و در صورتیکه مثلا در هر متر مکعب بتون خشک 400 کیلو سیمان در نظر گرفته شده باشد در اینصورت 2 مقیاس شن بتونی دانه بندی شده که اندازه هر دانه نزدیک 2 سانتیمتر مکعب است و 2 پیمانه شن ریز و چهار پیمانه ماسه از 3 تا 8 میلیمتر شکسته یا شسته یا شسته شده را روی زمینی که زیر آن با آگور یا ورقهای فلزی و یا آسفالت مفروش شده باشد تخلیه نموده ، 8 کیسه سیمان 50 کیلوئی بوزن کل 400 کیلوگرم روی شن و ماسه ها ریخته می شود.

سپس کارگران حاذق با تجربه با بیلهای فلزی اجزاء را 3 مرتبه درهم میکنند لغایت تشخیص داده شود شن و ماسه و سیمان درهمی پیدا نموده است ، سپس به آهستگی آب تندرست به روی آن می افزایند و مجددا بتون را برگردانده الی آب در بتون مورد بحث کارساز و بداخل چشمه های شن و ماسه فرو رفته در اینصورت حجم سیمان و آب در بتون مفقود میگردد یعنی آب به روزنه های سیمان جاگیر و سیمان بداخل ماسه ها فرو رفته و ماسه ها بداخل شن اسکرو میشوند در اینصورت یکمتر مکعب تقریبی بتون بدست می آید.جای سوال است پس حجم سیمان چه شد باید گفته شود هر 24/1 متر مکعب بتون حاصل می دهد .این سنجه تقریبی است.

در اینجا استادکاران حادق باید تشخیص دهند آیا رقاقت بتون جاسازی شده دلخواه است یا نه اگر نه میتواند با تقلیل و اضافه نمودن آب تنظیم نمایش داد ولی غلظت بتون باید طوری ترکیب شده باشد که وقتی با بیل برداشته میشود از هم جدا نشود و بهم چسبیده باقی بماند ، تردید نیست هر چقدر اجزاء بتون رقیقتر مخلوط شود از مقاومت و عمر آن کاسته می شود.

مصالح ساختمانی چیست

مصالح فلزی
خاموت

خاموت کلافهائی است که با فاصله به بعید ستونها و حمالها و شناژها پیوست مییابد ، ضخامت این خاموت پیوستگی به مقدار حجم آهنهائی دارد که بصورت طولی در ستون و باربر- بارکش بسته می شود.خاموت باید حتما از میله یکی ساده کلاف شود زیرا جنس آهن آن نرمترو در گوشه های کلاف بریدگی بوجود نخواهد آورد.کلافهائی آجدا اثناء خم شدن از ترکهای ریز در زاویه ها خاموت برخوردار می شود لذا میله ساده مناسبتر است.مثا برای سوله به بلندی 4 متر از میله گردی با ضخامت 6 یا 8 میلیمتر استفاده می نمایند اما برای خاموت یک حمال 12 متری باید از میله گرد 14 خاموت خم گردد و در ضمن گوشه برشگاه هر خاموت باید حداقل 7 سانتیمتر روی هم قرار گیرد.

مصالح ساختمانی چیست

آهن

آهن احد از مهمترین فلزات صنعتی و ساختمانی است که سنگهای معدنی آن فراوان یافت می شود چون درصدی از پوسته زمین را آهن تشکل دیتا است.بعلت کثرت این نعمت الهی استخراج آن نیز با آسانی اتمام میشود به این دلیل آهن جزء فلزات ارزان قیمت قلمداد می شود.تنها آهن خالص نیست که در ساختمان مورد مصرف دارد بلکه بصورت چدن و فولاد با آلیاژهای دیگر نیز مورد استفاده پیمان میگیرد که هر یک برای کاری مناسب است.

فولاد ساختمانی

برای تعبيه فولاد ساختمانی فولاد یا آهن مذاب را در قالبهائی ریخته و متعلق به شمش هائی میسازند و سپس به کارگاه غلطک کاری جنبش داده و در دستگاههای ویژه دوباره گرم نموده و به اشکال مورد لزوم غلطک کاری میشود عمل غلطک کاری عبارت از عبور دادن فولاد گرم از وسط غلطک هائی با نیمرخهای معین و در آوردن آب بشکل مورد مد نظر که با این عمل بتدریج از ضخامتش کاسته و بطول آن اضافه می گردد لغایت بالاخره به شکل مورد نظر تبدیل گردد.فولاد ساختمانی که در بازار یافت میشود همان است که بصورت ریل یا نبشی یا تیرآهن و میله گرد و غیره عرضه می شود.

مصالح ساختمانی چیست

مصالح ساختمانی استاندارد
از سال 87 به پس و تصویب نامه عدد ۹۸۸۰/ت ۵۳۰۸۹۱، گذشته نگار ۱۳/۱۲/۸۴ هیات ارجمند وزیران ، به کارگیری ساختمایه ها غیر استاندارد ممنوع می باشد و در این راستا کتابی تحت عنوان کتاب سال استاندارد پیمان است منتشر گردد و در اختیار نظام مهندسی مملکت ،شهرداری ها ، استانداری ، مشاور املاک ها ،پیمانکاران و مجریان ساخت و ساز قرار گیرد.و همچنین مقرراتی جهت کاربرد ساختمایه ها استاندارد از جانب سازمان های زی ربط و بازداشت و جمع آوری و به عنوان واحدهای متخلف شناسایی خواهند شد. در اینجا نام بعضی از واحدهای تولیدی مصالح ساختمانی استاندارد ذکر شده است :

آبادگران
آبشار فوم گستر
آجر سفید
آجر سوفالین
آریا فوم ایرانیان
آسفالت صفا
ابرار شن شهریار
اتکا بتن
توان گستران عایق
تکنو آجر
دنیای حفاری
سیمان فیروزکوه
شرکت برق گستران جهاد

قیمت محصول و مصالح ساختمانی
در این قسمت با کلیک کردن بر روی فهرست بها هر یک از مصالح ساختمانی به بها روز ساختمایه ها دسترسی داشته باشید.

قیمت روز مصالح ساختمانی

1

لیست بها خشت نما

2

فهرست قیمت خشت لفتون

3

لیست قیمت آجر سنتی

4

لیست قیمت خشت سفال

5

فهرست قیمت کاشی سنتی

6
فهرست بها آجر لعابی

7

فهرست بها بلوک لیکا

اسامی مصالح ساختمانی پر استعمال در ساختمان سازی
آجر تیغه
آجر نسوز
شن
ماسه
سیمان
گچ
آهن
خاک
سنگ
کاشی و سرامیک
قیر
شیشه